Bisiklet sürerken bisiklete temas eden üç noktadan biridir ayaklarımız. Bacaklarımızdan gücü pedal aracılığıyla bisiklete aktarırız ve ardından o muhteşem senkron başlar. Kullandığınız pedalın türü, nasıl bir pedalşör olduğunuza bağlı olarak değişebilir ve önem arz eder. Gelin standart, flat/platform, spd ve kalpiye pedal olmak üzere pedal çeşitlerini inceleyelim.
Genellikle yeni aldığınız bisikletin üzerinde gelen ve herhangi bir fonksiyonu olmayan, giriş seviyesi pedallardır. Bazıları plastik yüzeyli bazıları ise çelik yüzeyli olabildiği gibi ayakların kaymasını bir nebze olsun önlemesi için kimi standart pedallar kauçuk yüzeyli olabilir.
Bu pedalların yüzeyleri daha geniştir ve ayağınızı kaydırmaması, pedala daha iyi tutunması için üzerinde çivileri vardır. Üst segment flat pedalların kutularında farklı uzunluklarda çiviler de bulunmaktadır. Tecrübenize ve kullanım şeklinize göre bu farklı boylardaki çivileri flat pedalınıza adapte edebilirsiniz. Daha çok freeride ve downhill yapan kullanıcılar için tasarlanmışlardır.
Flat pedallarda dikkat edilmesi gereken nokta; çivileri! Olası bir ayak kayma ve çivilerin hızlı bir şekilde çarpması sonucu uzun yıllar size eşlik edecek izler oluşabilir bacaklarınızda.
Önce açılımıyla başlayalım: Shimano Pedaling Dynamics. Dünyadaki ilk kilitli pedal üreticisinin Shimano olmasından dolayı bu tip pedalların genel adı spd olmuştur. Şu anda piyasada birçok markaya ait spd bulabilirsiniz.
Spd pedallar tamamen profesyoneller için tasarlanmış olup, performans odaklı pedallardır. Lakin bu pedalları tek başına kullanmanız mümkün değil. Çünkü bu pedallara uygun spd ayakkabıları almanız gerekmektedir. Bu noktada küçük bir parantez açıp spd ayakkabılarının da kendi içinde ikiye ayrıldığını belirtmek gerekir; mtb (dağ bisikleti) ve yol bisiklet spd ayakkabıları olmak üzere. Mtb spd ayakkabılarının zemin tutuşu yüksektir ve tabanları araziye dayanıklıdır. Yol spd’leri ise daha sert bir yapıya sahip olup daha hafiftirler ve tabanları mtb ayakkabılarına nazaran daha düz olur.
Peki spd pedalın artıları nelerdir? Gelin madde madde sıralayalım:
- Performans odaklı pedallar oldukları için daha az enerjiyle daha hızlı ilerlemenizi sağlar.
- Bacaklarda farklı kas gruplarının çalışmasını sağlar. Çünkü pedalı itme hareketinin yanı sıra spd pedallar ile çekme hareketi de başlar. Böylelikle farklı kas grupları devreye girerek bacaklarınız daha az yorulur.
- Spd pedallarda ayağın pedaldan kayması gibi durumlar yaşanmaz.
- Gücünüzü çok daha verimli bir şekilde pedala aktarmanıza olanak sağlar ve kontrol kaybı yaşamanıza engel olur.
- Artılarından sonra spd pedal ve ayakkabısının kullanımında dikkat etmemiz gereken noktalara değinelim. Öncelikle performans odaklı bir sürücü değilseniz ve yarış koşmuyorsanız spd pedal çok elzem değildir. Öyle ya da böyle spd pedala geçiş yaptıysanız ilk olarak alışma süreci sizi beklemekte. Bu süre zarfında çok hızlı sürmekten, trafiğe çıkmaktan sakının. Çünkü spd pedallarla güvenli bir sürüş sağlamak için ayağı pedaldan kurtarma hareketinin refleks haline gelmesi gerekmekte. Bunun içinde biraz sabretmeniz gerekiyor.
- Pedaldan sonra ayakkabı alacaksınız… Dikkat etmeniz gereken; ayakkabının ayağınıza tam oturması gerekmekte. Çok sıkı olursa konfor ve kan dolaşımı açısından kötü olur ve verim alamazsınız. Bol olursa ayakkabı pedala sabitlendiği için ayağınız ayakkabı içinde oynar ve yine tam verimi alamazsınız. O yüzden ayağınıza tam oturması ve çok iyi sarması gerekir.
- Doğru spd ayakkabısı ve pedalından sonra gücünüzü çok daha verimli bir şekilde kullanıp, güç aktarımını harika bir şekilde gerçekleştireceksiniz.
Tarihi eskilere dayanan bir pedal türüdür. Eski yarışlarda performansı arttırması için kullanılırdı ve bir nevi spd pedalın evrilmemiş halidir. Bu pedallar günümüzde de mevcut fakat kullanımı kolay olmadığı için kimi zaman alışması spd pedallardan çok daha zor olabiliyor. Teknik olarak baktığınızda spd pedalda ayak kitlendiği için alışması daha güç gibi dursada kalpiye pedallarda ayağı çıkarmanın refleks haline gelmesi çok daha uzun zaman alabilmekte. Bu yüzden çok tercih ve tavsiye edilmemekte.
Günümüzde kalpiye pedal ile satılan bisikletlerde pedalın üst kanca kısmını dilerseniz çıkarıp pedalınızı standart pedala çevirebiliyorsunuz.
Evet, şimdi kendiniz için en uygun pedalı seçmek artık daha kolay.
Pedalınızın her daim dönmesi dileğiyle,
Sağlıkla ve sporla kalın!
Decathlon Türkiye Atölye Lideri