GPS ve Pusula

Pusulalar ve GPS

Pusula, tarihsel süreç boyunca yön tayin etmede kullanılan oldukça önemli bir araç olarak dikkat çekiyor. İlk olarak denizcilerin mıknatıs taşı kullanarak ürettiği pusulanın 12. yüzyılda hem Çinli hem de Avrupalı denizciler tarafından ayrı ayrı keşfedildiği düşünülüyor.

Pusula Nedir?

Pusula, yön göstermeye yarayan, kerteriz alıp mevki bulunmasını sağlayan mıknatıslı veya cayroyla çalışan seyir aleti olarak tanımlanabiliyor. Pusula çeşitleri, gemi yolculukları, uçuşlar, bisiklet modelleri ve madenler gibi birçok farklı kullanım alanına sahip.

Tüm pusula modelleri yeryüzünün manyetik alanına göre hareket eden manyetize bir iğneden oluşuyor ve iğnenin ucu her zaman kuzeyi gösteriyor. Dünya manyetik alanı kuzey ve güney çubukları olan merkeze yerleşmiş bir dipol mıknatıs çubuk şeklinde de tanımlanıyor.

Dönüş ekseniyle dipol ekseni arasındaki 11° fark, coğrafi kutuplarla manyetik kutupların çakışmadığı anlamına geliyor. İki kutup türü arasındaki fark nedeniyle oluşan bu sapmaya manyetik sapma adı veriliyor. Bazı pusulalarda ekvatordan kutuplara doğru artan bu sapmanın düzeltilebileceği ayarlanabilir sapma açısı oku bulunuyor.

Pusula Çeşitleri Nelerdir?

Pusulalar çalışma prensiplerine göre iki farklı grupta inceleniyor. Manyetik pusula ve jiroskop pusulası olarak isimlendirilen bu gruplandırma aletin farklı kullanım alanlarını işaret ediyor.

1. Manyetik Pusula

• Standart plaka pusula: Daha çok harita üzerinde kullanımda tercih edilen alet, en bilinen pusula türlerinden biri. Şeffaf yapısı, düz ve geniş tabanı sayesinde yön bulmayı kolaylaştıran ürün, oynar kapsülünün yardımıyla manyetik sapmanın düzeltilmesinde de avantaj sağlıyor.
• Aynalı pusula: Harita üzerinde veya arazide tercih edilen ürünün kullanımı oldukça kolay. Kerteriz alırken dereceyi görmenizi mümkün kılan aynası ve hedef almayı kolaylaştıran çentiği pusulanın işlevselliğini artırıyor.
• Kutu pusula: Metal bir gövde içerisinde bulunan pusuladan oluşan ürünün gövde boyunca uzanan çizgisi arazide hedef almayı kolaylaştırıyor. Birçok modelinde ayarlanabilir sapma çizgisi yer alıyor.
• Parmak pusulası: Doğru yön bulmanın yanı sıra hızın da önemli olduğu durumlarda en yararlı pusula türü olarak dikkat çeken parmak pusulası, sabit kapsülünün yardımıyla zaman kaybını azaltıyor. Parmağınıza takabilmeniz de bir elinizin serbest kalmasını sağlıyor ki bu da ürünün vadettiği avantajlardan biri.
• Askeri (Arazi) pusula: Arazi kullanımına en uygun pusula türlerinden biri olan alet, büyüteci ve tel hedef çizgisiyle insan hatasından kaynaklanan saplamaları en aza indiriyor. 
• Ataş pusula: Haritalar için tasarlanan ataş pusulanın tek özelliği haritaya ataş gibi takılabilmesi. Bu sayede haritayı her seferinde kuzeye çevirme işlemi zahmetsizce gerçekleştiriliyor.

2. Cayroskop (Jiroskop) Pusulası

Daha çok gemilerde ve uçaklarda kullanılan pusula türü manyetik etkilere karşı duyarsız olmasıyla ön plana çıkıyor. Ağırlık merkezinden asılan ve elektrik yardımıyla büyük bir hızla döndürülen cayroskoptan meydana gelen ürün, her zaman kuzeyi gösteriyor ve manyetik sapma yapmıyor.

Pusula & GPS Satın Alırken Dikkat Etmeniz Gerekenler Nelerdir?

Hem pusula hem de kuzey tabanlı uygu navigasyon sistemi olan GPS satın alırken kullanım amacınızı ve kullanacağınız yeri belirlemeniz gerekiyor. Örneğin pusula kullanımı açısından arazi ya da harita ne derece önemliyse GPS'te de kullanılacak araç aynı şekilde önemli. Zira bisiklet GPS ile araba için tercih edilen GPS'ler arasında önemli farklılıklar mevcut. Bisiklet GPS cihazı ve diğer modellerdeyse en önemli olan husus aletlerin üretim materyalinin kalitesi.

Pusula ve GPS Fiyatları Nasıl Belirlenir?

Pusula fiyatları ve GPS fiyatları belirlenirken kullanım alanına göre değişen üretim materyali göz önünde bulunduruluyor. Sadece harita kullanımı için uygun olan pusulalar ya da daha temel işlevleri yerine getiren GPS cihazları farklı fiyatlara sahipken üst seviyede ihtiyaçlara hitap eden aletlerin fiyatıysa önemli ölçüde değişkenlik gösteriyor.

Pusula Nasıl Kullanılır?

Pusula nerede satılır ve pusula nasıl kullanılır soruları bu ürünlere dair en çok sorulan sorular arasında yer alıyor. Pusula kullanırken öncelikle kerteriz almanız gerekiyor. Kerteriz, herhangi bir cismin yönüyle esas alınan yön arasındaki açıyı ifade ediyor.

Gitmek istediğiniz hedefi gösteren bir harita varsa kerteriz almak için harita kullanılıyor. Harita bir yüzeye konuyor ve bulunulan noktayla gidilecek nokta hayali bir çizgiyle birleştiriliyor. Pusulanın uzun kenarı hayali hedef çizgisinin üzerine hedefi gösterecek şekilde yerleştiriliyor. Daha sonra pusulanın bileziği, haritanın düşey çizgileriyle paralel olacak şekilde çevriliyor. Bu noktada hedef noktasındaki açının kerteriz açısını verdiğini ifade etmek gerekiyor.

Pusula haritadan kaldırılıyor ve yere paralel tutuluyor. Bilezikteki kuzeyle pusulanın kuzeyi çakışana kadar çevrede döndürülüyor. Daha sonra pusulanın hareket yönü, gidilecek yönü gösteriyor. Şayet harita yoksa pusula gidilecek yöne doğru tutuluyor. Pusula bileziği, kırmızı ok pusulanın kırmızı ucuyla çakışıncaya dek çevriliyor. Gidilen ok yönünde okunulan açı kerteriz açısını belirtiyor.

Birçok farklı pusula çeşidini ve hem koşu saatleri hem de bisiklet modellerinde kullanılan GPS cihazlarını Decathlon'u ziyaret ederek satın alabilirsiniz.