
Bisiklet Aynakolları ve Yedek Parçaları
4.4/5
Şuna göre:
426
Online ve mağazalarda toplanan değerlendirmeler
Aynakollar ve Yedek Parçaları
En sık ihtiyaç duyulan bisiklet yedek parçalarından aynakol, çelik ve polipropilen malzemelerden üretilen önemli bir bileşendir. Dağ bisikletleri, hibrit bisikletler, şehir ve gravel bisiklet modellerinin tamamı da yer alan bisiklet aynakolu, arka tekerin hareket etmesini sağlar. Farklı vitese sahip bisikletler için farklı dişliler içeren aynakollar, birden fazla parçadan meydana gelir. Dolayısıyla herhangi bir parçada sorun olması durumunda pedala baskı uygulanarak gerçekleştirilen döndürme hareketi bisikletin arka tekerleğine iletilemez. Yedek parçalar üreten başarılı markalar sayesinde aynakolu oluşturan tüm parçalara kolayca sahip olmak mümkündür. Üstelik aynakol sistemlerinin büyük bir kısmı hemen her çeşit bisikletle uyumludur. Bu sayede sadece bisikletin vites sayısına dikkat ederek seçim yapmak yeterlidir. Siz de bisikletiniz için yeni aynakollar ve yedek parçalar edinmek istiyorsanız Decathlon'un koleksiyonlarına göz atabilirsiniz.
Aynakol Nedir?
Bisikletin pedal sistemine bağlı bir parça olan aynakol, birden fazla dişli zinciri taşıyan hareket aktarım mekanizmasının önemli bir parçasıdır. Arka tekerlerin hareket etmesini sağlayan aynakollar, çeşitli parçalardan meydana gelir. Bununla birlikte aynakolların boyutları, arka tekerlerin kaç tur dönebileceğini belirlediği için oldukça önemlidir. Dolayısıyla aynakol bisikletin performansını ve sürüş konforunu doğrudan etkiler.
Aynakol Nasıl Çalışır?
Kullanıcıların pedalı çevirmesi ile çalışan aynakol, pedaldan aldığı gücü, dişliler aracılığı ile arka tekerleğe aktarır. Bunun sonucunda da arka tekerlek dönme hareketi yapar. Başka bir ifadeyle, kullanıcıların pedalı çevirerek bisikletin arka tekerleğini hareket ettirebilmesini aynakol adlı mekanizma sağlar.
Aynakol Ne İşe Yarar?
Bisikletin sürüş performansını doğrudan etkileyen önemli bir ekipman olan aynakol, tekerleğin hareket etmesini ve buna bağlı olarak bisikletin ilerlemesini sağlar. Pedal çevirme ile arka tekerleğin kaç defa tam tur döndüğünü belirleyen aynakol, bisikletin hızını da etkiler. Dolayısıyla aynakolda yer alan arızalar, sürüş performansını direkt olarak etkileyecek kadar önemlidir.
Aynakolun Özellikleri Nelerdir?
Dayanıklı malzemelerden üretilen bisiklet aynakol, 24, 32, 34, 42, 52 diş sayısına sahip dişliler içerir. Bu dişliler ise aynakolun kaç vitesli bisikletlerde kullanıma uygun olduğunu gösterir. Bisiklet aynakol mekanizmasının öne çıkan diğer özelliklerini ise şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Farklı ölçülerde üretilen aynakollarda en yaygın ölçüler 170 mm, 172,5 mm ve 175 mm'dir. Aynakol ölçüleri, aynakolun uzunluğunu ifade eder ve en sık tercih edilenler 170 mm uzunluğunda olanlardır. Sürücülerin fiziksel özelliklerine uygun olması gereken aynakol ölçüleri, sürüş konforunu ve performansını doğrudan etkiler.
- Aşınmaya ve basınca dayanıklı malzemelerden üretilen aynakollar, düzenli bakım ile uzun yıllar sorunsuz olarak kullanılabilir.
- Bisikletin vites sisteminin önemli bir parçası olduğu için vites değişimine gitmek isteyen kullanıcıların uygun ölçüde yeni bir aynakol edinmesi gerekir.
- Bisiklet yedek parçaları arasında yer alan aynakollar da farklı bileşenlerden oluşur ve bu bileşenler arızalandığında yenisi ile değiştirilebilir. Başka bir ifadeyle sadece vida veya dişli bozulduğunda yeni bir aynakol almak gerekmez.
- Belli standartlara göre üretilen aynakollar, dağ bisikletlerinden şehir bisikletlerine kadar hemen her türlü bisikletle uyumludur.
Aynakol Hangi Kısımlardan Oluşur?
Aynakol, vites sistemi, zincir dişli krank kolu, aynakol göbeği, dişli, aynakol kapağı, çark, dişli zinciri, aynakol vidası, pedala bağlanarak kullanılan bir denge çubuğundan meydana gelir. Krank kolu aynakolun uzunluğunu belirleyen parça olmasıyla öne çıkarken göbek seçiminde de oldukça önemlidir. Örneğin, 8 vitesli bisikletler için uygun olan ve krank kolu uzunluğu 170 mm olan aynakollar için önerilen göbek uzunluğu 122.5 mm'dir. Dolayısıyla doğru parçayı almadan önce diğer bileşenler ile uyumu da mutlaka sorgulanmalıdır.
Aynakol Hangi Materyallerden (Malzemelerden) Yapılır?
Aynakol polipropilen, alüminyum alaşım, poliamit, karbon fiber gibi malzemelerden üretilir. Bununla birlikte aynakol vidaları genellikle %100 çelik olurken krank kolları alüminyum, aynakol kapağı ise polipropilenden yapılır. Çelik + polipropilen malzeme kullanılan üçlü aynakol sistemlerinde ise %70 oranında paslanmaz çelik ve %30 oranında polipropilen bulunur.
Aynakol Çeşitleri Nelerdir?
Üçlü, döner, sabit, aero, kompakt, e-bisiklet tipi ve tek yaprak aynakol gibi çeşitleri bulunan aynakollar, farklı çalışma prensiplerine sahip mekanizmalardır. Örneğin, e-bisiklet aynakolu olarak adlandırılan tasarım sadece elektronik bisikletler için üretilir ve klasik aynakoldan çok farklı bir çalışma sistemine sahiptir. Aero anakol olarak adlandırılan ise hava direncini azaltan özel bir tasarıma sahiptir. En sık tercih edilenler ise üçlü ve tekli aynakol modelleridir. Tekli veya tek kanatlı aynakollar, tek dişliye sahip olan bu parçalar 9 vitesli ve 32 dişli çarka sahip sistemler için idealdir. Üçlü aksa sahip aynakollar ise 7 - 8 - 9 vitesli sistemler için üretilir ve 24, 34, 42 dişliler içerir. Genellikle kare akslı veya kare geçişli olarak tasarlanan üçlü aynakol modelleri, daha geniş vites aralığı sağlamasıyla öne çıkar.
Aynakol Seçerken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Bisikletin performansı açısından son derece önemli bir parça olan aynakollar, bisiklet türünden mil uzunluğuna, malzeme kalitesinden vites sistemine kadar pek çok noktaya dikkat edilerek seçilmelidir. Sorunsuz bir montaj ve yüksek performans için bisiklet aynakolu seçiminde mutlaka dikkat edilmesi gerekenleri şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Aynakolun, mevcut vites sistemine, tercih edilen göbek uzunluğuna ve aks formuna uygun olması gerekir.
- Dağ, şehir, yol bisikletlerinde kullanılan uygun pek çok bisiklet aynakol modeli olsa da sadece tek tür bisikletler için üretilen özel aynakollar da vardır. Dolayısıyla bisiklet uyumu da oldukça önemlidir.
- Aynakol çok sayıda parçadan meydana gelir. Bu sebeple hem tüm parçaların eksiksiz olması hem de bisikletin vites sistemi ile uyumlu olmasına dikkat edilmelidir.
- Dayanıklı malzemelerden üretilen aynakollarda her bir parçanın malzemesine dikkat etmekte fayda vardır.
- Krank kolu uzunluğu, tavsiye edilen göbek uzunluğu gibi ölçüler mutlaka dikkate alınmalıdır.
- Karbon fiber gibi hafif malzemelerden üretilen aynakollar, bisikletlerin ekstra ağır olmasına neden olmaz. Dolayısıyla bisikletin yükünü azaltmak için daha hafif malzemelerden üretilen aynakollar kullanılabilir.
- Aynakol fiyatları da doğru ürüne ulaşma sürecinde önemli bir faktördür. Bu nedenle kullanıcıların ilk etapta aynakol için ayırabileceği bütçeyi belirlemesi ve bütçesi dahilindeki ürünler arasından seçim yapmak önerilir.
Aynakol Temizliği ve Bakımı Nasıl Yapılır?
Aynakolların nemli bir bez veya fırça ile kirlerinden arındırılıp yağlanması, düzenli temizlik - bakım uygulamaları için yeterlidir. Üretici tavsiyelerine dikkat ederek temizlenmesi gereken bisiklet aynakolu, kullanılmadığında ise kuru ve hava sirkülasyonu bulunan bir alanda saklanmalıdır. Aynakol temizliği ve bakımına ilişkin bilinmesi gereken diğer hususlar ise şu şekilde sıralanabilir:
- Aynakol sabitleme vidaları düzenli olarak kontrol edilmelidir. Çünkü söz konusu vidalar zamanla gevşeyerek dişlilerin sürtünmeye başlamasına neden olabilir.
- Aynakol dişlisi ve zincir sık sık kontrol edilmeli, sürtünmeye bağlı aşınma olmaması için temizlendikten sonra mutlaka yağlanmalıdır. Bu noktada mineral katkılı bisiklet yağları kullanılabilir.
- Temizlik sırasında aşındırıcı etkiye sahip veya tuz içerikli ürünler kesinlikle kullanılmamalıdır. Aksi halde aynakol parçaları deforme olabilir.
- Detaylı bir temizlik için aynakol sisteminin tamamen sökülmesi gerektiği unutulmamalıdır. Demonte edilmeden temizlik yapmak, ulaşılamayan yerlerdeki tortuların zamanla dişlileri yavaşlatmasına ve aşınmalara yol açabilir.
- Aynakol söküldüğünde hem dişliler, hem de göbek detaylı olarak temizlenmelidir Bu noktada yumuşak uçlu ve sık dişli kuru bir fırça kullanılabilir.
- Detaylı temizliğin ardından detaylı bir yaşlama yapılmalıdır. Yeterince yağlanmamış aynakollar, sürüş sırasında zorlanmaya, gürültü çıkmasına ve deformasyona neden olur.
Aynakol Arızaları Nelerdir?
Aynakol arızaları, parçaların kullanım ömürlerinin dolması, düzenli temizlik ve bakım yapılmaması gibi nedenlerle meydana gelir. En sık karşılaşılan aynakol arıza nedeni ise yeterince yağlama yapılmamasıdır. Belli başlı diğer aynakol arızaları ise yoğun kullanıma bağlı aşınma, göbek yataklarının hasar görmesi, vites değişim sürecinde aksama, krank kolunda kırılma - çatlama, pedal bağlantısının hasar görmesi, pedal çevriminde gıcırtı sesi oluşmasıdır. Tüm bu arızalar hasarlı bir veya birden fazla parça olduğunu gösterir.
Aynakollar Ne Kadar Sıklıkla Değiştirilmelidir?
Aynakolların değişim süreçleri bisikletin vites sistemine kullanım sıklığına ve türüne göre değişiklik gösterir. örneğin, 8 vitesli bisikletlerde 7 bin kilometrede bir aynakol değişimi yapılması gerekir. 9'lu sistemlerde ise 2 ila 4 bin kilometrede bir aynakol yenilemekte fayda vardır. Bunların yanı sıra engebeli yollarda ve zor şartlar altında kullanılan bisikletlerde aynakol değişim aralığı çok daha kısadır.
Aynakol Nasıl Değiştirilir?
Tecrübeli kullanıcıların birkaç adımda kolaylıkla değiştirebildiği aynakolun yerinden çıkarılabilmesi için ilk etapta pedal ve vites zincirinin sökülmesi gerekir. Pedal, pedal anahtarı ile kolayca çıkarılabilen bir parçadır. Vites ile vites zincirinin yerinden çıkarılması için ise dişli anahtarına ihtiyaç duyulur. Dolayısıyla aynakol değişim sürecinde kullanılacak el aletlerini önceden hazırlamak gerekir. Pedal, vites, vites zinciri çıkarıldıktan sonra aynakol göbeğinde yer alan vidalar gevşetilerek açılır ve serbest kalan aynakol tamamen çıkarılır. Yeni aynakol yerine yerleştirilip vidalar ile göbek bağlantısı sağlanır. Son olarak vites, vites zinciri, pedal yerine takılarak değişim tamamlanır. Aynakol yenisi ile değiştirildiğinde sürecin sorunsuz tamamlandığından emin olmak için deneme sürüşü yapılmalıdır. Tecrübeli kullanıcılar için son derece kolay olan aynakol değişimi, daha önce bu tarz işlemler yapmamış kullanıcılar için karışık gelebilir. Böyle durumlarda Decathlon Atölye'de bulunan teknikerlerden yardım alarak sorunsuz bir aynakol değişim sürecine gidilebilir.